O organizacji koordynującej - Semper Art z Polski

Celem organizacji jest promocja artystów, jacy swymi uzdolnieniami, pracą nad rozwojem talentu i warsztatu dają dziś przykład innym. Inspirują, uczą, pokazują, jak przejść przez drogę nauki, samokształcenia i kreowania wizerunku swojej marki, aż do niewątpliwych sukcesów odnoszonych w dziedzinach swej twórczości. Organizacja skupia osoby zajmujące się rękodziełem z obszaru Mazowsza. Wspiera lokalnych artystów poprzez techniczną organizację warsztatów, promocję ich twórczości i wsparcie indywidualne w zależności od potrzeb. Z drugiej strony Semper Art działa na rzecz upowszechniania wiedzy o rzemiośle w społeczeństwie, w szczególności wśród młodych ludzi. Tradycyjne zajęcia mogą być nie tylko zwykłym hobby, ale doskonałym narzędziem integracji społecznej, edukacji międzypokoleniowej, pracy z młodzieżą i budowania sieci współpracy.

Kultura rękodzielnicza w Polsce kształtowała się na przestrzeni wielu wieków. Rękodzieło spełniało wówczas funkcje głownie użytkowe i było odpowiedzią na codzienne ludzkie potrzeby. Przedmioty codziennego użytku wytwarzano wówczas w cechach rzemieślniczych, jakie były po prostu praprzodkami dzisiejszych fabryk i taśm produkcyjnych. Ostatnie lata to prawdziwy rozkwit rękodzieła, na wielu polach i w wielu technikach. To już nie tylko hobby po godzinach, praca dla przyjemności, ale bardzo często sposób na życie i na biznes. Na połączeniu talentu i zdolności manualnych z chęcią uczynienia z tego zajęcia, z jakiego można żyć.

Kiriotissa’s YOutHopia z Grecji

Κυριώτισσας Ουτοπία – Kiriotissa’s YOutHopia to nieformalna grupa młodych ludzi z miasta Veria w Grecji.

Skupia młodych ludzi, których łączy pasja do sztuki i muzyki. Nazwa organizacji składa się z 3 słów: Kiriotissa, tradycyjnego obszaru Veria, w którym działa, młodych ludzi oraz Utopii, greckiego świata, który oznacza piękne miejsce gdzie wszystko jest perfekcyjne.

Grupa od bardzo niedawna zainteresowała się Erasmus+, ale ma duże doświadczenie w projektach i wydarzeniach związanych z kulturą i tradycyjnymi zwyczajami. W zasadzie prowadzi działania od 1998 roku. W ciągu roku, a szczególnie w porze letniej organizuje imprezy folklorystyczne z muzyką i rzemiosłem greckim (ceramika). Grupa jest silnie zakorzeniona w lokalnej społeczności i to do niej kieruje swoją ofertę. Współpracuje z kilkoma lokalnymi artystami.

Celem ich działań jest motywowanie młodych ludzi do nawiązania kontaktu z tradycją, tak aby móc utrzymać ją przy życiu, nie tracąc przy tym zainteresowania innowacyjnością i kreatywnością.

 

Petrklic z.s. z Czech

Petrklic z.s. jest stowarzyszeniem z długą historią (założone w 2006 roku). Organizacja ma swoją siedzibę w Cesky Tesin i z racji przygranicznego położenia posiada spore doświadczenie w działaniach integracyjnych Polaków, Słowaków i Czechów. Podstawowym celem stowarzyszenia są działania ekologiczne (warsztaty, festiwale).

W ramach typowego rzemiosła organizacja prowadzi grupę osób zajmujących się tradycyjnym wyrobem koszów. Koszykarz – plecionkarz należy do ginących zawodów w regionie partnera. Z tego powodu organizacja prowadzi klub plecionkarstwa, który nie tylko popularyzuje to rzemiosło, ale także prowadzi  badania na ten temat poprzez dokumentacje zdjęciową i katalogowanie technik oraz odnajdywanie wciąż żyjących osób – rzemieślników wśród starszego pokolenia. Osoby które wezmą udział będą należały do wspominanego klubu.

W ramach swojej działalności społeczno- ekonomicznej prowadzi ekologiczne gospodarstwo PidiFarma Petrklic, które poprzez możliwość wzięcia udziału w procesie hodowli, wizyty studyjne i wydarzenia dla dzieci promuje zdrową żywność i tradycyjne rolnictwo. Cyklicznie organizuje projekt społecznego ogrodu w centrum miasta poprzez promocję i edukację podstaw ogrodnictwa, szczególnie wśród młodzieży miejskiej.

www

 

Cardio Youngs ze Słowacji

Słowacka nieformalna grupa składa się z osób z dysfunkcjami kardiologicznymi i młodych ludzi, którzy im pomagają. W swojej pracy wykorzystują metody edukacji nieformalnej i eksperymentalnego uczenia się. W niedalekiej przyszłości grupa będzie dążyć do stworzenia nowej organizacji non-profit. W zakresie rękodzieła członkowie grupy zajmują się tradycyjną słowacką sztuką ludową, decoupage, biżuterią rzemieślniczą i ekologiczną (PET-art z butelek PET, stare dekoracje papierowe). Liderka grupy zajmuje się rzemiosłem zawodowo – prowadzi mały warsztat rękodzieła.

Stowarzyszenie Nous z Włoch

Nasz włoski partner – Stowarzyszenie Nous jest organizacją pozarządową, która organizuje wydarzenia artystyczne, stanowiące miejsce spotkań artystów i lokalnych rzemieślników. Stowarzyszenie organizuje je i promuje w formie „laboratoriów” sztuki, rzeźby i muzyki dla młodzieży. Obszar zainteresowań obejmuje także media społecznościowe i ich wykorzystanie w celu poprawy komunikacji i promocji rzemiosła i lokalnej sztuki. Od 2012 roku współpracuje z Short Movie Festival (VideoMakerFilmFestival), dbając o kulturową sekcję festiwalu i promując lokalną produkcję kinową. W ramach organizacji głównym działaczem jest Mattia Campo Dall’Orto – artystą niezależny, który regularnie prowadzi warsztaty poświęcone grupom młodzieży z mniejszymi szansami. Zajmuje się sztuką miejską i jej powiązaniami z przeszłością i tradycją. Organizacja prowadzi od 2014 r. wydarzenie o nazwie “Natale Ad Arte”, w ramach którego tworzy rynek lokalnego rękodzieła artystycznego, wystawę malarską / fotograficzną i warsztaty dla dzieci. Każdego marca organizuje wydarzenie pod nazwą “Staffetta per l’Europa” “, finansowany przez władze regionalne Kampanii, który ma na celu promowanie ekspresji kulturalnej społeczności miasta Vietri.

 

Chitalishte Iskra z Bułgarii

Iskra jest organizacją non-profit prowadząca działalność artystyczną, kulturalną i edukacyjną skierowaną do młodzieży. W ramach naszego projektu współpracujemy z działem „fabryka edukacyjna”, który zajmuje się tradycyjną sztuką włókienniczą i ceramiką. Uczestnicy warsztatów poznają techniki tkackie “batik” i “patchwork”, malowanie na jedwabiu oraz ceramikę. W dziedzinie młodzieży Iskra zajmuje się organizacją: seminariów, eventów folklorystycznych i warsztatów rzemieślniczych. Główny cel grupy zajmującej się tradycyjnymi wyrobami to promocja tej formy spędzania czasu wśród młodzieży. Spora część oferty kierowana jest także do młodzieży o mniejszych szansach. Edukacja tej grupy jest bardzo ważna, gdyż Iskra kieruje ofertę również do mieszkańców Sofii w trudnej sytuacji ekonomicznej.

Organizacja powstała 50 lat temu. Stale współpracuje z Uniwersytetem w Sofii w ramach wolontariatu i szkolenia studentów z edukacji poza formalnej. Podstawową działalnością Iskry jest prowadzenie klubów młodzieżowych w formie typowo bułgarskiej “chitalishta” – jest to połączenie biblioteki, teatru i centrum kultury (takie miejsca mają długoletnią, przedwojenną tradycję i odegrały wielką rolę w odrodzeniu bułgarskiej kultury, z tego względu miejsca te znalazły się na liście UNESCO). Chitalishte Iskra jest bardzo aktywną organizacją kulturalną i edukacyjną w Sofii.

 

Centrum Dzieci i Młodzieży „Ludza” z Łotwy

Centrum Dzieci i Młodzieży „Ludza” znajduje się w małym mieście na Łotwie – Ludzy, dość daleko od stolicy i bardzo blisko granicy z Rosją. Centrum kieruje swoją ofertę edukacyjną do dzieci i młodzież w wieku poniżej 25 lat. Głównie organizuje warsztaty rękodzieła, śpiewu i tańca ludowego. Odnośnie rękodzieła pracownicy i wolontariusze uczą głównie tradycyjnych haftów i mozaiki tekstylnej. Centrum jest najważniejszą placówką w gminie Ludza prowadzącą edukację poza formalną.

Wytwory rękodzielnicze są wykorzystywane w formie sezonowych ozdób (np. na Boże Narodzenie – wieńce adwentowe). Dzieci i młodzież regularnie tworzą wystawy i biorą udział w różnych konkursach. Zajęcia w Centrum odbywają się od poniedziałku do soboty i są bezpłatne dla dzieci i młodzieży do 25 lat.

www

Relacja z projektu HANDMADE YOURSELF

Pierwszego dnia projektu, gdy wszyscy zdążyli odpocząć po podróży i się wyspać (niektórzy jechali ponad 10 h), odbyła się prezentacja uczestników w formie  dziennikarskiej zabawy. Uczestnicy robili ze sobą nawzajem wywiady i prezentowali w krótkiej formie zainteresowania i działania związane z szeroko pojętym rękodziełem i rzemiosłem.

W małych grupach spisano też oczekiwania wobec projektu. Przygotowano też miejsce, w którym uczestnicy do końca dnia mogli dodawać w formie pisemnej swoje obawy i sugestie względem projektu.

Losowano także tzw. energizery, z których następnie wykonano kalendarz, aby każda z grup miała w nim swój czas na konkretne działania. Po południu odbyła się prezentacja narzędzia Youthpass w formie panelu ekspertów. Praca odbywała się  w formie pytań i odpowiedzi. Uczestnicy uczyli się budować zespół w kształcie warsztatów rzemieślniczych.

Odbyła się też tzw. „burza mózgów” w temacie zagadnień związanych z edukacją poza formalną. Dyskutowaliśmy nad jej przykładami, wprowadzaniem jej w organizacjach, możliwościami i korzyściami jakie daje taka forma nauki.  Na warsztat wzięliśmy w pierwszej kolejności kwestie związane z ewaluacją projektu, a panel w tym temacie prowadzili liderzy grup.

Następnego dnia uczestnicy w grupach narodowych przygotowali prezentacje swoich organizacji wysyłających w formie sztuki. Można było wykorzystać dowolne metody artystyczne (teatr, pantomina, stand-up itp.) aby w niekonwencjonalny sposób opowiedzieć o swojej instytucji, zakresie jej działań, misji, projektach jakie prowadzi, oraz planach na przyszłość. Był to dzień bardzo twórczy!

Przygotowane przez grupy narodowe artystyczne prezentacje organizacji, rozszerzyliśmy do formy open space. Każdy z partnerów zbudował  stoisko na wspólnym „targu organizacji”, gdzie była możliwość bliższego zapoznania się z dorobkiem organizacji oraz reprezentowanymi typami rękodzieła i rzemiosła, w tym spróbować swoich sił i nauczyć się czegoś nowego (w miarę możliwości technicznych).

Służyło to także poszukiwaniom wspólnych obszarów dla przyszłej współpracy międzynarodowej. Ewaluacja dnia prowadzona została przez liderów i oparta na ewaluacji w małych – losowych grupach uczestników.

Międzykulturowy wieczór w tym dniu odbył się jako kontynuacja stoisk targowych grup narodowych, a prócz tego wszyscy uczestnicy w grupach narodowych  zaprezentowali tradycje, zwyczaje, muzykę, taniec, śpiew, jedzenie, ciekawostki, a nawet stroje z regionu uczestników. Było to doświadczenie niezwykle integrujące, pozytywne i wzbogacające.

Następny dzień to spotkanie z lokalną kulturą regionu Podkarpacia,  Intensywny czas spędzany na prezentacjach, wymianie praktyk i doświadczeń, poznawaniu swoich kultur i tradycyjnych metod wytwarzania różnego rodzaju przedmiotów.  Odwiedziliśmy również mieszkającą w Zakopanem na Krzeptówkach malarkę, panią Zofię Fortecką, gdzie mieszka i tworzy, a z okien jej pracowni roztacza się cudowny widok na Giewont.

Jej twórczość inspirowana jest w znacznej mierze sztuką bizantyjską, romańską i gotycką, zaś jej unikalność sprowadza się przede wszystkim do tworzenia miniatur na szkle, w formie tryptyków i krzyży.

Najmniejsze z obrazeczków mają wymiary 2,5 na 2,5 centymetra, największe 11 na 8 centymetrów. Autorka prezentowała je w Europie, w Stanach Zjednoczonych i w Meksyku.

Od siedmiu lat pracownia Zofii Forteckiej znajduje się na Szlaku Dziedzictwa Kulturowego Podtatrza. We wnętrzu góralskiej, zabytkowej chaty z roku 1864, znalazła swoje wręcz wymarzone schronienie stała wystawa prac malarki i jej córki Magdy, przyciągając turystów z różnych stron świata.

Prace Zofii Forteckiej znajdują się w zbiorach Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem, Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Śląskiego w Katowicach, w kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą. W 1987 roku Ministerstwo Kultury i Sztuki przyznało malarce status artystki profesjonalnej.

Po powrocie dyskusja i best practice na podstawie wiedzy o produktach regionalnych wraz z    poszukiwaniem analogii pomiędzy krajami. Odbył się też panel dyskusyjny pn” Młodzież, a rzemiosło ludowe”, zakończony twórczą dyskusją o sposobach i możliwościach zainteresowania młodzieży tradycjami w tym temacie, tzw. ginącymi zawodami, rękodziełem ludowym itd.  Dotychczasowa ewaluacja odbyła się w formie opracowywania wniosków w grupach międzynarodowych i krótkiego posumowania przez każdą z grup.

Zaplanowano działania, które odbędą się po projekcie i powrocie do domów uczestników- różnych grupach zorganizują oni otwarte warsztaty rzemieślnicze dla społeczności lokalnej. W formie kilku otwartych stanowisk będą uczyli prostych form artystycznych i zachęcali do tej sfery aktywności.

Odbyła się także burza mózgów w grupach: hand made jako metody pracy z młodzieżą, oraz  kwestie analizy potrzeb młodzieży w naszych krajach w małych grupach międzynarodowych dobranych pod względem różnych grup docelowych młodzieży (wstępne grupy problemowe: w wieku szkolnym, studenci i absolwenci, mniejsze szanse z przyczyn ekonomicznych, mniejsze szanse z przyczyn społecznych/etnicznych, niepełnosprawność, środowiska wiejskie).

Przygotowywane zostały  propozycje metod pracy i uwagi dotyczące specyfiki danej grupy. Każda z grup omówiła następnie po kolei swój target. Uczestnicy zaznaczali w jakich obszarach (grupach) ich organizacje chcą pracować. Powstała tzw. mapa grup docelowych. Następnie w małych grupach pracowano z narzędziami IT, przygotowując schematy oraz grafiki.

Ewaluację dnia przeprowadzono przez liderów,  a oparta została na ewaluacji w małych, losowych grupach uczestników.

 

Ostatni dzień przed wyjazdem upłynął na warsztatach i pracy w małych grupach, a dotyczył metod i sposobów zaistnienia ze swoimi pasjami online  (blogger DIY). Poprzedziła go prelekcja połączona z panelem dyskusyjnym (wprowadzenie do tematu DIY – skąd termin, gdzie szukać DIY, przyczyny sukcesu, możliwości, sposoby itd.). Odbyły się prezentacje przygotowanych DIY, wraz z komentarzem eksperta i grup, oraz analizą zalet i wad. Ważnym aspektem były tu kwestie dotyczące promocji rzemiosła i rękodzieła w sieci  (hasztagi, webinaria, vlogi, blogi, Instagram, grupy na Facebook, Twitter, Pinterest, infografiki, tutorial movies itp.).

Odbyła się także  burza mózgów w grupach, pod kątem przyszłego projektu (tematyka, zakres, realizacja, partnerzy, możliwości). Ewaluacja całości projektu przeprowadzona została w formie ankiet i metod poza formalnych (rysunki, dyskusja, wymiana kontaktów na artystycznie przygotowanych kartach).